زندگی شخصی
قاسم سلیمانی در سال ۱۳۳۵ در روستای قنات ملک که روستایی کوهستانی با ساختاری طایفهای (طایفه سلیمانی کرمانی) بود، واقع در شهرستان رابر، از توابع کرمان زاده شد.[۲۰] او اصالتی لر داشت.[۲۱]
نام پدرش حسن و نام مادرش فاطمه سلیمانی بود؛ یک خواهر و یک برادر بزرگتر و یک برادر کوچکتر داشت.[۲۲]
او از ۱۲ سالگی روستای خود را برای کار در شهر کرمان ترک کرد. در نوجوانی به کار بنایی مشغول بود و در سالهای ابتدای جوانی، از پیمانکاران سازمان آب کرمان بهشمار میآمد.[۲۳][۲۴]
وی در سنین جوانی ازدواج کرد و دو فرزند پسر به نامهای حسین و محمدرضا و دو فرزند دختر دارد که نام یکی از آنها زینب است و نامی از دختر دیگر منتشر نشدهاست.[۲۳]
سلیمانی در شهرک شهید دقایقی در محله شیان در کنار پارک جنگلی لویزان در تهران زندگی میکرد.[۲۵]
آغاز فعالیتها
قاسم سلیمانی یکی دو سال پیش از انقلاب ۱۳۵۷ از طریق سید رضا کامیاب که در ماه رمضان برای تبلیغ از مشهد به کرمان آمده بود و یکی از گردانندگان اصلی راهپیماییها و اعتصابات کرمان بود، جذب نهضت روحالله خمینی شد.[۲۶][۲۷] کامیاب بعدها سلیمانی را با سید علی خامنهای آشنا کرد و در ۷ مرداد ۱۳۶۰ توسط سازمان مجاهدین خلق ترور شد.[۲۳]
سلیمانی پس از انقلاب ۱۳۵۷ و تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به این نهاد پیوست. شورای فرماندهی سپاه در کرمان پیش از ۸ خرداد ۱۳۵۸ تشکیل شد و سلیمانی همزمان با کار در سازمان آب، به سپاه پیوست. به گفتهٔ اصغر محمدحسینی حداکثر دوره آموزش آنها ۴۵ روز بودهاست. وی، علیرغم آنکه تا پیش از آن هیچ تجربهٔ نظامی نداشت، به علت عملکرد خوبش به عنوان مربی انتخاب شد. سپس، مدت کوتاهی بعد به همراه جمعی از سپاهیان برای کمک به اداره و حفاظت شهر مهاباد در برابر جدایی طلبان کرد به این شهر فرستاده شد. پس از بازگشت از مهاباد تا شروع جنگ ایران و عراق فرمانده پادگان قدس سپاه کرمان بود.[۲۷]
جنگ ایران و عراق
سلیمانی پس از وقوع انقلاب، در حین ادامه فعالیت در سازمان آب کرمان، به عضویتِ مجموعهای بنام سپاه افتخاری درآمد.[۲۸] وی در ابتدای جنگ ایران و عراق گردانی متشکل از نیروهای رزمی کرمان را تشکیل داد که کمی بعد به تیپ زرهی و نهایتاً به لشکر ۴۱ ثارالله تبدیل شد. او از ابتدای تشکیل این لشکر در سال ۱۳۶۱ تا رفتن به نیروی قدس در سال ۱۳۷۶ فرمانده این لشکر بود و در بسیاری از عملیاتهای سپاه در جنگ نقش کلیدی داشت.[۲۹] لشکر ۴۱ ثارالله تحت فرماندهی او متشکل از نیروهای سه استان کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان بود، و به لشکر «خط شکن» معروف بود.[۲۴]
سلیمانی از فرماندهان عملیاتهای والفجر هشت، کربلای چهار و کربلای پنج بود.[۳۰]
دوران پس از جنگ
با پایان یافتن جنگ ایران و عراق در ۱۳۶۷ ه. ش، لشکر ۴۱ ثارالله به فرماندهی سلیمانی به کرمان بازگشت و درگیر جنگ با اشخاص مسلح و قاچاقچیان مواد مخدر شد، که از مرزهای شرقی کشور هدایت میشدند. قاسم سلیمانی تا هنگام انتصاب به فرماندهی سپاه قدس، این سمت را عهدهدار بود.[۲۸]
فرماندهی ۴۱ ثارالله
فرماندهی نیروی قدس
قاسم سلیمانی در سال ۱۳۷۶، همزمان با اوجگیری طالبان در افغانستان، به فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب شد.[۲۸] او با تجربهای که از جنگ داخلی کردستان داشت، گزینهای مناسب بود، چون بنا بود در افغانستانِ عصر طالبان که درگیر جنگهای داخلی بود، وارد عمل شود. از همه مهمتر اینکه سلیمانی در هشت سال جنگ با عراق و نیز مبارزه با باندهای مواد مخدر در مناطق مرزی ایران و افغانستان تا پیش از انتصابش به فرماندهی سپاه قدس، تجربهٔ زیادی اندوخته بود.[۲۸] وی تا پایان عمر در سال ۱۳۹۸ این سمت را عهدهدار بود.[۲۴]
جنگ داخلی عراق
نیروی قدس به فرماندهی سلیمانی نقش تأثیرگذاری در روند جنگ عراق داشتهاست.
در ۱۱ ژانویهٔ ۲۰۰۷، استنلی مککریستال ژنرال آمریکایی مطلع شد محمدعلی جعفری فرمانده سپاه و قاسم سلیمانی از طریق چند خودرو در حال حرکت به مرز ایران و عراق هستند. در عراق آمریکاییها در حال تعقیب آنها بودند. کاروان خودروها وارد ساختمان ناشناختهای در شهر اربیل کردستان عراق شدند که روی آن فقط نوشته بود «کنسولگری»، که نشان میداد افراد داخل ساختمان تحت پوشش دیپلماتیک عملیات انجام میدهند. نظامیان آمریکایی وارد ساختمان شدند و ۵ ایرانی که همگی پاسپورت دیپلماتیک داشتند را دستگیر کردند، اما اثری از محمدعلی جعفری و قاسم سلیمانی نبود. به گفتهٔ مککریستال، هر پنج نفر از اعضای سپاه قدس بودند. ۹ روز بعد از این واقعه، ۹ تا ۱۲ شبه نظامی به رهبری گروه شبه نظامی شیعهٔ عصائب اهل الحق طی حملهای به مقر فرماندهی نظامیان آمریکا در کربلا که در بین مراکز فرماندهی پلیس عراق واقع است، سوار بر تعدادی خودروی نظامی با گذشتن از چندین لایهٔ امنیتی، به ساختمان اصلی فرماندهی که در آن ۳۰ آمریکایی مستقر بود نفوذ کردند و ۴ نظامی آمریکایی را اسیر گرفتند و از منطقه خارج شدند و به نزدیکی رود فرات رفتند، در نهایت با تعقیب هلیکوپترهای آمریکایی شبه نظامیان فرار کردند و در مجموع پنج نظامی آمریکایی کشته شدند. این عملیات «برجستهترین و پیچیدهترین عملیات در طول چهار سال جنگ» در عراق توصیف شده و افسران آمریکایی و مقامات عراق ادعا کردهاند ایران در آن نقش داشته و پاسخی به اسارت ۵ ایرانی در اربیل بودهاست. این نخستین بار بود که آمریکاییها مستقیماً به قاسم سلیمانی و نقش او در عراق اشاره کردند.[۳۱]
در سال ۲۰۰۹، گزارشی افشا شد که ریموند تی. اودیرنو و کریستوفر آر. هیل (بالاترین مقامات آمریکا در بغداد در آن هنگام) در دفتر جلال طالبانی (که از دههها پیش با سلیمانی ارتباط داشتهاست) با قاسم سلیمانی ملاقات کردهاند. هیل و اودیرنو بعداً این خبر را رد کردند.[۳۲]
در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۰، جیمز جفری (سفیر آمریکا در عراق) و لوید آستین (فرمانده ارشد نظامیان آمریکا در عراق)، در بیانیهای تشکیل دولت جدید عراق به رهبری نوری المالکی را تبریک گفتند. به گفتهٔ سران عراقی، هنگام انتشار این بیانیه، آمریکاییها خودشان میدانستند که در واقع سلیمانی آنها را از عراق بیرون کردهاست. حزب ایاد علاوی سیاستمدار سکولار طرفدار آمریکا، اکثریت اعضای پارلمان را داشت ولی در نهایت به قدرت نرسید چون آمریکا او را به نفع نوری المالکی کنار زد. به گفتهٔ خود علاوی، اگر او نخستوزیر میشد نیازمند حمایت آمریکا بود، اما آمریکا مایل بود عراق را ترک کند، و «عراق را به ایران داد». در نهایت جلال طالبانی و نوری المالکی که هر دو از نزدیکان و کاندیداهای مورد ترجیح سلیمانی بودند، به قدرت رسیدند. رهبر سابق عراق میگوید «ما به آمریکاییها میخندیدیم … سلیمانی کاملاً آنها را ضربهفنی کرد، و آمریکاییها در ظاهر تشکیل دولت جدید را به یکدیگر تبریک میگفتند.»[۳۱]
گفته شدهاست سلیمانی پیامکی را از طریق جلال طالبانی برای دیوید پترائوس ژنرال آمریکایی و رئیس سازمان سیا فرستادهاست با این محتوا که: «پترائوس عزیز، شما باید بدانید که من سیاستهای ایران در قبال عراق، لبنان، غزه و افغانستان را کنترل میکنم. در واقع سفیری که در بغداد است از اعضای نیروی قدس است. شخصی که قرار است جایگزین او شود هم از اعضای نیروی قدس است.»[۳۱]
در سال ۲۰۱۱ موفق الربیعی سیاستمدار و وزیر سابق امنیت ملی عراق در مصاحبهای با روزنامه الشرق الاوسط، سلیمانی را «بدون شک قدرتمندترین مرد در عراق» خواندهبود.[۳۳] به گفتهٔ او سپاه قدس به فرماندهی سلیمانی در تمامی زمینههای سیاسی، اقتصادی و امنیتی و به ویژه در منطقه سبز بغداد (که سفارتخانههای غربی و عربی و ادارات و خانههای مقامات دولتی و اعضای پارلمان عراق در آن قرار دارد) نفوذ دارد.[۳۴][۳۵]
سلیمانی خود در نشست مقدماتی «کنفرانس جوانان و بیداری اسلامی» گفت: «ایران در جنوب لبنان و عراق نیز حضور دارد. در واقع این مناطق به نوعی تحت تأثیر عملکرد و تفکر جمهوری اسلامی ایران هستند.» اما تعدادی از نمایندگان پارلمان عراق در بیانیهای سخنان سلیمانی را محکوم کرده و وی را دچار توهم خواندند.[۳۶]
پس از یورش پیکارجویان دولت اسلامی عراق و شام (داعش) در ژوئن ۲۰۱۴ (خرداد ۱۳۹۳) به شمال عراق و تصرف برخی از شهرهای این کشور از جمله موصل و تکریت و از هم پاشیدن ارتش عراق و ناتوانی نیروهای مسلح این کشور در نبرد با داعش و پس از جدی شدن خطر تصرف بغداد (پایتخت عراق) توسط این گروه تروریستی، روزنامه ساندی تایمز انگلیس، والاستریت ژورنال و نیویورک تایمز مدعی شدند ایران فرماندهی ارتش از هم فروپاشیده عراق را برعهده گرفته تا با نیروهای گروه تروریستی داعش مقابله کند. قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران، عملیات دفاع از بغداد پایتخت عراق را در مقابل حملات نیروهای گروه تروریستی داعش، فرماندهی میکرد. یک منبع عراقی مدعی شد: سلیمانی با ۶۷ مشاور ارشد خود به عراق سفر کرد و فرماندهی عملیاتها را برعهده گرفت و بر استقرار نیروهای عراقی و برنامهریزی برای عملیات، نظارت داشتهاست.[۳۷][۳۸][۳۹][۴۰][۴۱]
دخالت در جنگ داخلی سوریه
نوشتار وابسته: مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه
نوشتار وابسته: نقض حقوقبشر در جنگ داخلی سوریه
نوشتار وابسته: جنگ داخلی سوریه
از زمان شدت گرفتن بحران داخلی دولت سوریه و مخالفان سوری، برای چندین بار سلیمانی در این کشور و برای کمک به بشار اسد حضور یافت. از سال ۲۰۱۱ با شروع جنگ داخلی سوریه، سلیمانی به همراه نیروهای لشکر فاطمیون و تیپ زینبیون برای حمایت از بشار اسد وارد کارزار شدند.[۴۲]نیروی قدس به رهبری قاسم سلیمانی پیش از ظهور داعش در سوریه از سال ۲۰۱۱ در سرکوب اعتراضات مردم سوریه نقش داشت.[۱۱] به نوشته روزنامه هاآرتص، یک عضو ارشد شورای ملی سوریه علت حضور سرتیپ پاسدار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران به سوریه برای «فرماندهی اتاق جنگ» با هدف سرکوب معترضان مخالف حکومت بشار اسد خبر دادهاست.[۴۳][۴۴][۴۵]
علی عبدالله ایوب، وزیر دفاع سوریه گفت: «نخستین بار در سال ۲۰۱۱ با قاسم سلیمانی در سوریه دیدار کرده و نخستین عملیات مشترک را برای بازپسگیری باباعمرو در حومه حمص در مارس ۲۰۱۲ طراحی و اجرا کردهاند.» هنگام اجرای این عملیات، دولت بشار اسد در حال جنگ با ارتش آزاد سوریه بودهاست و هنوز گروههای جهادی ایجاد نشده بود.[۴۶] براساس ویدئوی منتشرشده توسط مؤسسه هادسن «علی ایوب» اذعان کرد که قاسم سلیمانی در کشتار شهرک «باب عمرو» در شهر حمص نقش داشته و جنایتهای بیسابقهای را علیه ساکنان آن مرتکب شدند.[۴۷] جان مگوایر افسر سابق سیا گفتهاست نبرد القصیر که منجر به بازپسگیری شهر استراتژیک القصیر توسط ارتش سوریه و نقطهٔ عطفی در جنگ بود، تحت نظارت و فرماندهی سلیمانی بودهاست و این نبرد را «یک پیروزی بزرگ» برای او خواندهاست.[۳۱]
از سال ۲۰۱۱ ایران علاوه بر کمکهای نظامی و فرستادن محمولههای حاوی نفت به قیمت ارزانتر از بازار، وامی به مبلغ ۳٫۶ میلیارد دلار در اختیار دولت سوریه قرار داد.[۴۸] پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان، در برنامهای از تلویزیونی اعتراف کرد که قاسم سلیمانی برای پرداخت حقوق لشکر فاطمیون به وی مراجعه کردهاست،[۴۹] همچنین حشمتالله فلاحتپیشه عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس گفتهاست که جمهوری اسلامی ایران ۲۰ تا۳۰ میلیارد دلار به سوریه کمک کردهاست.[۵۰]
مقابله یا داعش
دفاع از بغداد و بازپسگیری مناطق تحت تصرف داعش
در کردستان عراق
در تابستان ۱۳۹۳، به دنبال هک شدن ایمیل نمایندهٔ اقلیم کردستان عراق در ایران، مکاتباتی افشا شد که این مقام باسابقهٔ کرد در تهران را مقابل پرسش رسانهها قرار داد. در این مکاتبات، به یک مقام ایرانی بیش از بقیه اشاره شده بود: قاسم سلیمانی. این نخستین بار بود که یک مقام ارشد حکومت اقلیم کردستان عراق با صراحت و با جزئیات به نقش تعیینکنندهٔ فرماندهی میپرداخت که سالها پیش رسانههای عراق به او لقب «ژنرال بیسایه» داده بودند. در بسیاری از این نامهها از شخص سومی با اسم اختصاری «حاجی» یاد میشود؛ فردی که آقای دباغ در برنامهٔ اخیر تلویزیونیِ خود، او را اینگونه معرفی کرد: «طبیعتاً وقتی اسم سپاه قدس میآید، در رأس آن نام قاسم سلیمانی نیز تداعی میشود؛ او شخصِ اول خاورمیانه است.»[۵۱] امیرعلی حجازی، سرپرست واحد هوافضای سپاه پاسداران، مهرماه ۱۳۹۳ طی گفتگویی تأیید کرد که سلیمانی و ۷۰ نفر از سربازان او به جنگجویان کُرد عراقی کمک کردند و مانع پیشروی داعش شدند.[۵۲]
به نوشتهٔ خبرگزاری مهر به نقل از رسانههای اقلیم کردستان عراق، در مردادماه ۱۳۹۳، سلیمانی نسبت به حملهٔ داعش به اربیل هشدار میدهد. به دنبال یورش داعش در ۱۶ مرداد ۱۳۹۵، بارزانی از آمریکا و ترکیه تقاضای کمک میکند. دو روز بعد، جنگندههای آمریکایی در اربیل به پرواز درمیآیند. این در حالی است که ۴۸ ساعت قبل از پیوستن جنگندههای آمریکایی به عملیات دفاع از اربیل، یگانی از نیروهای ویژه به فرماندهی سلیمانی و بنا به درخواست شخص بارزانی در کنار پیشمرگان کُرد در حال نبرد با داعش بودند. به دنبال دفع خطر داعش، مسعود بارزانی شخصاً یک نامهٔ تشکر برای ریاستجمهوری ایران با این مضمون فرستاد که ایران بار دیگر در سختترین شرایط به دفاع از اقلیم کردستان عراق برخاستهاست.[۵۳]
اعلام پایان خلافت داعش
در روز پنجشنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۶ قاسم سلیمانی طی سخنرانی در مراسم چهلمین روز کشته شدن مرتضی حسینپور شلمانی با یادآوری پیامش به مناسبت کشته شدن محسن حججی و وعده انتقام در آن، بیان داشت که «کمتر از سه ماه دیگر اعلام پایان داعش و حکومت داعشی در این کره خاکی خواهد بود.[۵۴][۵۵]» دو ماه بعد و در پایان آبان ۹۶ سلیمانی در پیامی به سید علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران با اشاره به «اتمام عملیات آزادسازی بوکمال» از پایان داعش خبر داد و آن را به عنوان یک «پیروزی بسیار بزرگ و سرنوشتساز» به خامنهای تبریک گفت.[۵۶][۵۷][۵۸] سلیمانی در این پیام با «آمریکایی ـ صهیونیستی» خواندن داعش، خسارتهای ناشی از عملیات این گروه در عراق و سوریه را ۵۰۰ میلیارد دلار برآورد کرد و «طراحی و اجرای» آنها را به «رهبران و سازمانهای مرتبط با آمریکا» نسبت داد.[۵۶] سید علی خامنه ای نیز با ارسال نامه ای به سلیمانی ضمن تبریک به وی گفت که «شما با متلاشی ساختن توده سرطانی و مهلک داعش نه فقط به کشورهای منطقه و به جهان اسلام بلکه به همه ملتها و به بشریت خدمتی بزرگ کردید.[۵۹][۶۰]» همچنین همزمان با پیام سلیمانی به خامنهای، حسن روحانی رئیسجمهور پایان داعش را به «رهبر جمهوری اسلامی، سپاه پاسداران، نیروی قدس و بهویژه قاسم سلیمانی» تبریک گفت.[۵۶][۶۱] البته دیدگاههایی نیز وجود دارد که نه تنها قاسم سلیمانی و نیروی قدس نقش مؤثری در شکست داعش نداشتند بلکه در مقاطعی از دلایل شکلگیری و تقویت داعش محسوب میشدند.[۶۲]
کودتای ۲۰۱۶ ترکیه
به گزارش یورونیوز، نورالدین شیرین مدیر شبکه تلویزیونی قدس ترکیه نقش سلیمانی را در جلوگیری از موفقیت کودتاچیان در جریان کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه کلیدی دانست و تأکید کرد: سردار سلیمانی در این ماجرا یک تنه جلوی طرح آمریکایی- صهیونیستی- سعودی برای براندازی حکومت ترکیه ایستاد.[۶۳][۶۴]
اعتراضات ۲۰۱۹ عراق
در جریان اعتراضات پاییز ۲۰۱۹، اعتراض راهپیماییکنندگان به ضعف استقلال عراق در منطقه و هر نوع دخالتی از جانب آمریکا، عربستان یا دیگر کشورهای منطقه بود، اما این مخالفتها بیش از همه به ایران اشاره داشت.[۶۵] این اعتراضها با شعارهایی (گاه تند و تحقیرآمیز) علیه قاسم سلیمانی و علی خامنهای همراه بود.[۶۶][۶۷] سلیمانی در مهندسی این سرکوب به مقامات ارشد عراقی کمک کرد و در جریان بازدید از بغداد هنگام آغاز تظاهرات به آنها گفت: « «ما در ایران میدانیم چه رفتاری با معترضان بکنیم. این اتفاق در ایران هم افتاد و ما توانستیم آن را کنترل کنیم».[۶۸][۶۹] طی رخدادهای پاییز ۲۰۱۹ معترضان عراقی شبه نظامیان و سیاستمداران همسو با ایران را به توسل به اقدامات بیرحمانه همچون آدمربایی، شکنجه و ترور برای سرکوب تظاهرات مردم عراق متهم کردند.[۶۸] نیروهای امنیتی عراق هم، گروههای تحت حمایت ایران مانند عصائب اهل حق، کتائب حزبالله، النجباء، بدر و کتائب خراسانی را به کشتن معترضان در راهپیماییها و هدف قرار دادن مردم متهم کردند.[۶۵] با گسترش اعتراضات، سلیمانی با رهبران ارشد شبهنظامیان در بغداد ملاقات کرد و به آنها دستور داد تا حملهها به اهداف ایالات متحده را افزایش دهند. هدف او تحریک احساسات ضدآمریکایی، برای منحرف کردن اعتراضات مردمی علیه سیاستمداران و گروههای شبهنظامی تحت حمایت ایران بود.[۶۸]
نقش آفرینی در سیاست داخلی ایران
سرکوب اعتراضات داخلی ایران
برخی افراد و رسانهها به نقش قاسم سلیمانی در سرکوب اعتراضات داخلی ایران پرداختهاند. محمدعلی جعفری، فرمانده سابق سپاه پاسداران، روز ۲۰ بهمن ۱۳۹۸ در توئیتی عنوان کرد که قاسم سلیمانی، در زمینه اعتراضات در ایران نقش داشته و «اقدامات مؤثر» انجام دادهاست.[۷۰] جعفری نوشت:[۷۱][۷۲]
«در ماجرای فتنه ۷۸ و ۸۸ قاسم در صحنه مقابله با ضدانقلاب در کف خیابان بود و اقدامات مؤثری را برای کنترل ناامنی و آشوبها انجام میداد. بارها شاهد حضور او در قرارگاه ثارالله بودیم، در غبار این فتنهها همزمان در مسائل سیاسی هم با نفوذ خود برای خواص بهدنبال روشنگری بود.»
رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران، در واکنش به حاشیههای توییت جدید محمدعلی عزیز جعفری، گفت این حساب از سوی او اداره نمیشود.[۷۳] این در حالی است که خبرگزاری فارس پیش از آن نوشته بود «به دنبال تشکیک صورت گرفته در مورد اکانت توییتر منتسب به سردار جعفری، خبرنگار فارس از دفتر سردار جعفری موضوع را پیگیری کرد و فیک (جعلی) بودن این اکانت تکذیب شد.»[۷۴][۷۵] خبرگزاری مشرقنیوز نیز پیشتر چندین بار مطالب منتشر شده در این حساب کاربری را به عنوان حساب کاربری منتسب به عزیز جعفری منتشر کرده بود.[۷۵] قاسم سلیمانی یکی از امضا کنندگان نامه فرماندهان سپاه در پی وقایع ۱۸ تیر ۱۳۷۸ به سید محمد خاتمی؛ رئیسجمهوری وقت، بود.[۷۶] محمدباقر قالیباف نیز دربارهٔ این نامه میگوید: «حادثه سال ۷۸ که در کوی دانشگاه اتفاق افتاد، آن نامهای را که نوشته شد نامه فرماندهان سپاه به محمد خاتمی، رئیسجمهور وقت من نوشتم. بنده و آقای سلیمانی.»[۷۰][۷۷] به گفته قالیباف، شهردار وقت تهران، وی و سلیمانی در هفته متعاقب انتخابات ریاستجمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ بیشترین تلاش را برای جلوگیری از پیامدهای آن داشتهاند.[۷۰][۷۸][۷۹] صادق خرازی، فعال سیاسی اصلاح طلب، در سال ۱۳۹۴ در بخشی از گفتگویش در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری تسنیم که پرسیده بود: «شما در سال ۸۸ برای جلوگیری از آن اتفاقات چه کارهایی میکردید؟» گفتهاست: «برای حل مسایل حتی آقای قاسم سلیمانی و دکتر باقر قالیباف سعی میکردند ماجرا را کنترل کنند تا خدای ناکرده کار از دست نرود.»[۸۰] پس از این اعتراضهای سال ۹۶، سلیمانی طی یک سخنرانی عمومی اعتراضهای ۸۸ را «فتنه» و اعتراضهای ۹۶ را «اغتشاش» خواند و از «به خاک مالیده شدن بینی دشمن» در این اعتراضها سخن گفت.[۷۷][۸۱] خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دو مقام بلندپایه عراقی که نامشان فاش نشدهاست در رابطه با اعتراضات عراق نوشت که سلیمانی در نشستی محرمانه گفته بود: «این اتفاق (اعتراضات) در ایران افتاد و ما آن را تحت کنترل گرفتیم.» او گفته بود که «ما در ایران میدانیم که چگونه باید با اعتراضات برخورد کنیم.»[۸۲][۸۳] مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز در اینمورد گفته بود: قاسم سلیمانی، مسئول سرکوب اعتراضهای مردم بود.[۸۴] او در این مورد گفت: «سلیمانی سرکوب ظالمانهٔ معترضان ایرانی توسط رژیم آن کشور در ایران را هماهنگ کرد که به کشته شدن بیش از یک هزار و ۵۰۰ معترض و بازداشت بیش از هفت هزار تن دیگر از آنها منتهی شد»[۸۵]
مدارج نظامی
اعطای نشان ذوالفقار توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران؛ سید علی خامنهای به قاسم سلیمانی در ۱۹ اسفند ۱۳۹۷.
[۸۶]
وی در ۴ بهمن ۱۳۸۹ درجهٔ سرلشکری دریافت کرد.
سپس، در ۲۰ اسفند ۱۳۹۷ نشان ذوالفقار، به عنوان عالیترین نشان نظامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی توسط فرماندهٔ کل قوای ایران، سید علی خامنهای، به وی اعطا شد.[۸۷][۸۸][۸۹][۹۰][۹۱] رهبر ایران، در آئین اهدای این نشان وی را «شهید زنده» نامید[۵۲] و برای او آرزوی شهادت و نیل به بهشت را کرد.[۹۲]
در پی اقدام آمریکا در ۱۳ دی ۱۳۹۸ در ترور قاسم سلیمانی طی عملیات آذرخش کبود هنگام خروج از فرودگاه بینالمللی بغداد برای انجام دیدارهای رسمی با مقامات عراقی،[۹۳][۹۴][۹۵] سید علی خامنهای و رسانههای ایران از وی به عنوان سپهبد یاد کردند.[۹۶]
فعالیتهای سیاسی و اقتصادی
مئیر داگان رئیس سابق موساد میگوید:
او با هر گوشه از نظام رابطه دارد. او کسی است که من به آن میگویم باهوش از نظر سیاسی.[۳۱]
اتهامات در ناآرامیهای سال ۲۰۱۹ عراق، آسوشیتدپرس از سفر قاسم سلیمانی به بغداد یک روز پس از شروع اعتراضات در عراق برای شرکت در یک نشست امنیتی که قرار بود به ریاست عادل عبدالمهدی برگزار شود خبر دادهاست. به گزارش این خبرگزاری به نقل از دو مقام امنیتی عراقی، قاسم سلیمانی گفته «ما در ایران میدانیم چه رفتاری با معترضان بکنیم. این اتفاق در ایران افتاد و ما توانستیم آن را کنترل کنیم.» روز پس از دیدار سلیمانی از بغداد زد و خورد میان معترضان و نیروهای امنیتی در عراق خشونتبارتر شد و شمار کشته شدگان از ۱۰۰ نفر گذشت. تکتیراندازان ناشناس هدفمندانه سر و سینه تظاهرکنندگان را هدف گلوله قرار میدادند. در عرض کمتر از یک هفته نزدیک به ۱۵۰ معترض کشته شدند.[۹۷]
تحریم
در اردیبهشت ۱۳۹۰ مقامات وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا سلیمانی را متهم به همکاری با نیروهای امنیتی سوریه در جریان اعتراضات در این کشور و سرکوب مخالفان بشار اسد کردند. در پی این اتهام وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا سلیمانی را تحریم کرد.[۹۸]
در ۳ تیر ۱۳۹۰ (۲۴ ژوئن ۲۰۱۱)، روزنامهٔ رسمی اتحادیه اروپا گزارش کرد که کشورهای عضو اتحادیه، سه تن از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران ایران، یعنی جعفری، سلیمانی، طائب و نیز چند شهروند و مؤسسه اقتصادی سوریه را در واکنش به ادامه سرکوب خشونتآمیز معترضان سوری توسط حکومت سوریه و سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران، تحریم کردهاند.[۹۹]
دیدگاهها و موضعگیریها
در تاریخ ۴ مرداد ۱۳۹۷ سلیمانی در یک سخنرانی در همدان ادبیات تهدیدآمیز ترامپ را «ادبیات کابارهای» خواند و با یادآوری شکستهای آمریکا در منطقه و استفاده سربازان آمریکایی از پوشک بزرگسالان، خود و نیروی سپاه قدس را طرف حساب آمریکا معرفی کرده و ارتش آمریکا را ناتوانتر از آن دانست که با ایران درگیر جنگ شود.[۱۰۰][۱۰۱] حسن روحانی در ۳ ژوئیه ۲۰۱۸ به صورت تلویحی به بستن تنگه هرمز به روی نفتکشها در صورت تحریم نفتی ایران اشاره کرده بود.[۱۰۲] در پی آن دونالد ترامپ نیز در توییتی به این اظهارات روحانی پاسخ داد و نوشت «دیگر هرگز، هرگز آمریکا را تهدید نکنید، وگرنه با پیامدهایی روبهرو خواهید شد که کمتر کسی در تاریخ دیدهاست.[۱۰۰]» که سخنان سلیمانی در واکنش به این توییت ترامپ بیان شد.[۱۰۰]
کشته شدن
قاسم سلیمانی به همراه ابومهدی المهندس (آبان ۱۳۹۶)
نوشتار اصلی: حمله هوایی ۲۰۲۰ به فرودگاه بینالمللی بغداد
نوشتار وابسته: بمباران کتائب حزبالله توسط ایالات متحده
سلیمانی در حملهٔ پهباد آمریکایی به فرودگاه بغداد در بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ ترور شد.[۹۴][۱۰۳][۱۰۴] در این حمله ابومهدی المهندس از فرماندهان گروه شبهنظامی عراقی حشد شعبی بههمراه ۱۰ تن دیگر کشته شدند.[۱۰۵] وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا اعلام کرده که دستور این حملهٔ هوایی را دونالد ترامپ، رئیسجمهوری و فرماندهٔ کل قوای این کشور صادر کردهاست.[۹۳] سه روز پیش از ترور سلیمانی و در پی حملههایی که به سفارت آمریکا در بغداد انجام شد، ترامپ گفته بود که ایران بابت این رویداد بهایی سنگین خواهد پرداخت و تأکید کرده بود که این موضوع «هشدار نیست، تهدید است».[۱۰۶]
واکنشها
نوشتار اصلی: پیامدهای کشتهشدن قاسم سلیمانی
تعدادی از رسانههای خارجی از این عمل با نام ترور یاد کردند،[۱۰۷][۱۰۸][۱۰۹][۱۱۰][۱۱۱] ماهیت حقوقی قتل وی از نظر حقوقدانان مورد اختلاف است زیرا ایالات متحده آمریکا در حالی او را به قتل رساند که به ایران اعلان جنگ نداده بود و بدون رضایت کشور عراق به عنوان کشوری که این حمله در آن صورت گرفت به او حمله کرد.[۱۱۲][۱۱۳] یراوند آبرهامیان استاد تاریخ آمریکایی ارمنی از لفظ ترور برای این عمل استفاده کرد او میگوید تحت هر تعریفی این کنش تنها با ترور قابل بیان است.[۱۱۴]
درهفتاد شهر از آمریکا فعالان ضد جنگ در واکنش به ترور سلیمانی و افزایش تنش بین ایران و آمریکا دست به تظاهرات زدند. در شماری از خبرگزاریهای مختلف تصاویری از این تظاهرات ضد جنگ منتشر شد. در این تظاهرات «عدم جنگ با ایران»، «خروج از عراق»، «خروج ایالات متحده آمریکا از خاورمیانه» و «عدم تحریم ایران» از جمله خواستههای حاضران به گزارش رادیو فرانسه بودهاست.[۱۱۵][۱۱۶][۱۱۷][۱۱۸] بلقیس روشن، نماینده شورای ملی افغانستان مرگ قاسم سلیمانی را در وضعیت افغانستان مؤثر دانست و عنوان کرد: «کشته شدن او (قاسم سلیمانی) تأثیر مثبتی بر افغانستان خواهد گذاشت.» و از سویی کشته شدن قاسم سلیمانی را بستری برای افزایش حملات ایران به نیروهای افغانستانی عنوان کرد.[۱۱۹]
پس از مرگ وی برخی هنرمندان و بازیگران ایرانی پیامهای تسلیت در شبکه اجتماعی اینستاگرام منتشر کردند.[۱۲۰] اما شبکه اجتماعی اینستاگرام اقدام به پاک کردن پیامها و تصاویر تسلیت مربوط به وی کرد. به طوری که پاک شدن این پستها مورد اعتراض افرادی همچون رضا رشیدپور، علیرضا جهانبخش، بهاره رهنما و مهران رجبی قرار گرفت.[۱۲۱][۱۲۲][۱۲۳][۱۲۴] اینستاگرام در پاسخ به این اعتراضها اعلام کرد طبق فهرست سازمانهای تروریستی که از وزارت خارجه آمریکا دریافت کرده و به دلیل تحریم فرماندهان سپاه موظف است حسابهای کاربری منسوب به این سازمانها و افراد را مسدود و پستهای مربوط به آنها یا در ستایش و حمایت از آنها را حذف کند.[۱۲۵] اردشیر زاهدی وزیر امور خارجه زمان پهلوی، نظر خود را در مورد قاسم سلیمانی و ترور وی توسط آمریکا طی یک مصاحبه بیان کرد. وی اظهار داشت: «... او مهمان رسمی دولت عراق بود و ترور او قطعاً جنایت است. ترامپ دیوانه شده و اگر مدرکی علیه سلیمانی دارد، چرا منتشر نمیکند؟ بزرگترین تروریست دنیا خودِ آمریکا است. ...»[۱۲۶][۱۲۷]به صورت همزمان شهروندان عراقی با شنیدن خبر کشته شدن سلیمانی در خیابانهای بغداد با برافراشتن پرچم کشورشان به جشن و پایکوبی پرداختند،[۱۸][۱۲۸][۱۹][۱۲۹] مردم و اپوزیسیون سوریه نیز در اکثر شهرهای سوریه، به ویژه در ادلب با پخش شیرینی به شادی پرداختند.[۱۶][۱۷][۱۳۰][۱۳۱]
بینالمللی در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ مایک پنس، معاون رئیسجمهور آمریکا لیستی از آن در منطقه منتشر کرد: «کمک قاسم سلیمانی به ۱۰ نفر از ۱۲ تروریستی که حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر را در ایالات متحده انجام دادند، در سفر مخفیانه به افغانستان است.» … «کمک به ارائه سلاح و پرتابههای انفجاری پیشرفته به شورشیان عراقی و آموزش آنها برای حمله به نیروهای آمریکایی و ائتلاف … و مسئول مستقیم مرگ ۶۰۳ سرباز و هزاران زخمی نیروهای آمریکایی دانست.» او در ادامه به اقدامات دیگر قاسم سلیمانی از جمله تلاش رژیم ایران به ترور سفیر وقت عربستان سعودی در آمریکا در سال ۲۰۱۱، هدایت عملیات حمله به پایگاه نظامی مشترک در کربلا در ۲۰۰۷ و کشتن ۵ سرباز آمریکایی، نظارت بر حمایت مالی و تجهیزاتی سپاه از طالبان در افغانستان برای حمله به نیروهای ائتلاف، هدایت توطئه بمبگذاری در ترکیه و کنیا در ۲۰۱۱ برای کشتن شهروندان بی گناه، حمایت از رژیم اسد در سوریه و هماهنگی برای ارسال موشک و سلاح به یمن برای هدف قرار دادن مردم منطقه اشاره کرد.[۱۳۲][۱۳۳][۱۳۴] ۲۷ فوریه ۲۰۲۰ مایک پنس، معاون رئیسجمهوری آمریکا در «کنفرانس سالانه اقدام سیاسی محافظهکاران» در قسمتی از صحبتهایش ضمن انتقاد به دمکراتها و سناتور برنی سندرز که قاسم سلیمانی را یک مقام رسمی ایران خوانده، از بین بردن قاسم سلیمانی بعنوان شرورترین تروریست جهان را یک عمل قاطع از جانب دونالد ترامپ دانست.[۱۳۵] ۲۸ فوریه ۲۰۲۰ مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در نشست کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «اقداماتی مانند حذف قاسم سلیمانی، جدیت دولت آمریکا در حفاظت از منافع خود نشان داد.» … «ما با حذف قاسم سلیمانی خطر را برای سربازان و دیپلماتهای آمریکا «کاهش دادیم» و واکنش محدود ایران به این اقدام نشان داد که آنها درک میکنند در جنگ با ما بازنده هستند.»[۱۳۶][۱۳۷] دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، ۱۰ اسفند ۹۸ در کنفرانس سالانه اقدام سیاسی محافظهکاران که در نشنال هاربر واقع در ایالت مریلند برگزار شد گفت: ما قاسم سلیمانی «پدر بمبهای کنار جادهای» را از میان برداشتیم؛ او همواره در پی کارآمدتر کردن این بمبها بود و از بین بردن او باید خیلی پیش از اینها انجام میشد.[۱۳۸] روز چهارشنبه ۵ مارس ۲۰۲۰ مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا تصمیم دونالد ترامپ برای عملیات روی قاسم سلیمانی و از میان برداشتن او را یک عمل درست دانست تا از کودتا در عراق و برنامهریزی برای کشتن آمریکاییها جلوگیری کند. وی معتقد است که با این اقدام سپاه پاسداران را به عقب رانده و توان آمریکا را در جلوگیری از فعالیتهای جمهوری اسلامی تقویت کردهاست.[۱۳۹]
تشییع جنازه و خاکسپاری
نوشتار اصلی: تشییع جنازه و خاکسپاری قاسم سلیمانی
حضور سیدعلی خامنهای، حسن روحانی، علی لاریجانی، ابراهیم رئیسی و دیگر مقامات ایرانی در مراسم تشییع جنازهٔ قاسم سلیمانی و همراهاناش و خواندن نماز میت
مراسم تشییع قاسم سلیمانی در میدان انقلاب تهران (۱۶ دی ۱۳۹۸)
در ۱۴ دی ۱۳۹۸، اجساد قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس و سایر کشته شدگان عملیات آذرخش کبود در بغداد و کاظمین تشییع شد. هزاران نفر از مردم عراق در این مراسم حضور یافتند.[۱۴۰] در چهار روز بعدی اجساد سلیمانی و کشته شدگان به ترتیب در شهرهای اهواز، مشهد، تهران، قم و کرمان تشییع شد. حضور تشییع کنندگان در تهران میلیونی بود. در مراسم تشییع در تهران، جمعیت چند میلیونی مردم گرد آمدند و برخی رسانهها آن را شلوغترین مراسم تشییع پس از تشییع روحالله خمینی دانستند.[۱۴۱][۱۴۲][۱۴۳][۱۴۴][۱۴۵]
برخی مخالفان نظام جمهوری اسلامی همچون مسیح علینژاد عنوان کردند که برای افزایش شمار شرکتکنندگان، ادارات، مدارس، دانشگاهها و کسب و کارهای خصوصی تعطیل شدند، امکانات اقامت و رفت و آمد رایگان در اختیار شرکتکنندگان قرار گرفت یا پول نقد به آنها وعده دادهشد و برخی دانشجویان و دانشآموزان مجبور به حضور در مراسم شدند.[۱۴۶][۱۴۷][۱۴۸]
پیامد
نوشتارهای اصلی: حمله به پایگاه هوایی عین الاسد و پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین
در ساعات اولیه ۱۸ دی ۱۳۹۸ ایران در پاسخ به ترور قاسم سلیمانی و همزمان با آیین خاکسپاری وی، ایران اقدام به شلیک چندین موشک بالستیک از کرمانشاه به سمت پایگاه عینالاسد آمریکا واقع در استان الانبار عراق نمود.[۱۴۹][۱۵۰][۱۵۱][۱۵۲] سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه رسمی خود موشکباران یادشده را «گام نخست انتقام خون سردار قاسم سلیمانی» نامیدهاست. سرآمد این پایگاهها، عین الاسد در استان انبار و دیگر اهداف، فرودگاه اربیل به همراه پایگاه و کنسولگری آمریکا در آنجا و همچنین پایگاه التاجی در شمال بغداد بودند. شمار موشکهای پرتاب شده ۳۵ فروند گزارش شده، ولی پنتاگون گفتهاست که چهار فروند از موشکها در بیابان پیرامون عین الاسد فرود آمده و یکی هم در اربیل به هدف برخورد نکردهاست.[۱۵۳][۱۵۴][۱۵۵][۱۵۶] ارتش عراق شمار موشکها را ۲۲ فروند اعلام نمودهاست.[۱۵۷]
چند ساعت پس از حملات سپاه پاسداران به پایگاههای نظامی آمریکا، پرواز مسافر بری شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین متعلق به هواپیمایی بینالمللی اوکراین از مبدأ تهران به مقصد کییف هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفته و سقوط کرد.[۱۲۰][۱۵۸][۱۵۹] و همه ۱۷۶ سرنشین این پرواز جان باختند.[۱۵۸][۱۶۰][۱۶۱] با وجود تکذیبهای متوالی از سوی ایران، در نهایت در تاریخ ۲۱ دی ۱۳۹۸، شلیک موشک به پرواز ۷۵۲ توسط ستاد کل نیروهای مسلح ایران تأیید شد.[۱۵۸][۱۶۲] دلیل شلیک موشک به این هواپیمای مسافربری، در اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح، «خطای انسانی» اعلام شدهاست.[۱۶۳]
وجهه عمومی و تصویر رسانهای
در ایران
حضور قاسم سلیمانی در پشت صحنه فیلم ۲۳ نفر.[۱۶۴][۱۶۵] او در اولین روز تصویربرداری این فیلم به میان بازیگران رفت و یک سکانس از فیلم با حضور وی فیلمبرداری شد.[۱۶۶] نظرسنجی تلفنی دانشگاه مریلند از مردم ایران از سال ۲۰۱۶ میلادی اقدام به پرسش از محبوبیت چهرههای سیاسی و اجتماعی نمودهاست که بر اساس آن قاسم سلیمانی همیشه در صدر قرار داشته و در سال ۲۰۱۸، ۸۳٪ از شرکتکنندگان در نظرسنجی دربارهٔ سلیمانی دیدگاه مثبت داشتهاند.[۱۶۷] اما پیرامون دقت و درستی نظرسنجیهای انجام گرفته در داخل ایران توسط دانشگاه مریلند تردیدهای جدی وجود دارد.[۱۶۸] وی تا پیش از حضور آشکار در جنگ علیه داعش در عراق، از حضور در انظار عمومی پرهیز میکرد؛ ولی حکومت ایران از زمان حضورش در عراق در نبرد علیه داعش و انتشار تصاویر متعددش با نیروهای عراقی، شروع به معرفی و شناساندن چهرهٔ وی کرد.[۱۶۹] طبق بررسی ماشا علیمردانی، پژوهشگر استفاده از فناوریهای ارتباطات جدید در سیاست ایران، روایت غالب در رسانههای اجتماعی فارسیزبان کشته شدن سلیمانی «به دست تروریستهای آمریکایی» بود و دیدگاه مخالفان رژیم در اینکه از پرداخت پول برای تطمیع به شرکت در مراسم استفاده شده، بسیار کمتر مورد توجه قرار گرفتهاست. او کشته شدن سلیمانی را موجب تقویت «پروپاگاندای همهجانبه» حکومت ایران میداند.[۱۷۰]
در بیرون از ایران مؤسسه امریکن انترپرایز در گزارشی که سال ۲۰۱۱ منتشر کرد، ادعا کرد که قاسم سلیمانی به عنوان یک «قهرمان جنگ» و «میهنپرست» شناخته شدهبود که جان خود را برای به حداقل رساندن تلفات نیروهایش در جنگ ایران و عراق به خطر میانداخت.[۱۷۱] سلیمانی در رسانههای بینالمللی، به عنوان فرماندهٔ سایه[۱۷۲] توصیف میشد. نیویورک تایمز، در سپتامبر ۲۰۱۳ او را به عنوان «دشمنی که هم مورد تنفر و هم مورد تحسین است» توصیف کرد. جان مگوایر افسر سابق سازمان سیا در عراق میگوید «او قویترین مأمور مخفی در خاورمیانه است … و هیچکس او را نمیشناسد.»[۳۱] هفتهنامه آمریکایی نیوزویک در نسخه بینالمللی خود در ۳ دسامبر ۲۰۱۴ تصویری از قاسم سلیمانی را بر روی جلد خود چاپ کرد و در کنار تصویر وی بر روی جلد خود نوشت: «اول با آمریکا میجنگید، الان داعش را درهم میکوبد، او فرد باهوشی و عاشق جنگ است و خودش هم میداند که زبده این کار است.»[۱۷۳][۱۷۴] نشریه آمریکایی فارین پالیسی در دهمین گزارش سالانه خود پیرامون معرفی متفکران برتر جهانی در عرصههای مختلف، از قاسم سلیمانی به عنوان یکی از ۱۰ چهره و متفکر برتر در عرصه امنیتی-دفاعی نام برد.[۱۷۵][۱۷۶] در گزارش این نشریه به وجود «اثر انگشت سلیمانی» در مکانهایی که ایران در آن فعالیت دارد، از یمن تا عراق و سوریه اشاره شدهاست. فارین پالیسی همچنین به هشدار قاسم سلیمانی به دونالد ترامپ در ژوئیه ۲۰۱۸ که گفته بود «ما نزدیک به شما هستیم، جایی که تصورش را هم نمیتوانید بکنید» اشاره کردهاست.[۱۷۵][۱۷۶] در سال ۲۰۱۷ مجلهٔ تایم، سلیمانی را به عنوان یکی از ۱۰۰ شخصیت تأثیرگذار سال معرفی کرد.[۱۷۷] در پی این انتخاب کِنِت پولاک کارشناس سابق سیآیای و تحلیلگر سیاسی نظامی خاورمیانه، در یادداشتی نوشت: «سلیمانی برای شیعیان خاورمیانه جذابیت ویژهای دارد، چرا که معجونی است از جیمز باند، اروین رومل و لیدی گاگا».[۱۷۸] حال آنکه در غرب وی مسئول صدور انقلاب اسلامی ایران، حمایت از تروریستها، واژگونی حکومتهای غربگرا و برپاکننده جنگهای خارجی ایران بودهاست.[۱۶۷] بیبیسی پس از مرگ سلیمانی نوشت: سلیمانی از نظر واشینگتن مردی بود که دستش به خون نیروهای آمریکایی آلوده بود.[۱۷۹] اما دلیل محبوبیت او در ایران این بود که او اقدامات ایران علیه فشار آمریکا و تحریمهای آن علیه ایران را رهبری میکرد.[۱۷۹] والاستریت جورنال به نقل از دیوید پترائوس نوشت: چیزی که من میتوانم بگویم این است که وی فردی بسیار توانمند و مدبر و دشمنی شایستهاست.[۱۸۰][۱۸۱][۱۸۲]
بزرگداشت
نام بزرگراه رسالت در ۱۵ دی ۱۳۹۸ توسط شورای شهر تهران به «بزرگراه شهید سردار قاسم سلیمانی» تغییر کرد.[۱۸۳] همچنین رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران روز شنبه ۱۴ دی ماه ۱۳۹۸، از تغییر نام «فرهنگسرای بهاران» در منطقهٔ ۱۷، به «فرهنگسرای سپهبد شهید قاسم سلیمانی» خبر داد.[۱۸۴][۱۸۵]
ورزشگاه ۱۲ هزارنفری بنیاندیزل (ورزشگاه خانگی باشگاه فوتبال ماشینسازی تبریز) نیز پس از کشتهشدن سلیمانی، به نام وی تغییر نام پیدا کرد.[۱۸۶][۱۸۷]
دبیر ستاد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: روز ۱۳ دی با تصویب شورای فرهنگ عمومی در تقویم کشور به «روز جهانی مقاومت - شهادت الگوی اخلاص و عمل سردار سپهبد قاسم سلیمانی به دست استکبار جهانی» نام گرفت.[۱۸۸]
جایزهها و نشانهای افتخار
این بخش شامل نشانها و جایزههای رسمی قاسم سلیمانی است، که بر روی لباس همسان او نصب میشود، ولی جایزههای غیرنظامی و غیررسمی را در برنخواهد گرفت.
نوار نشانها
اسداله فدوی...
ما را در سایت اسداله فدوی دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : vadisalam بازدید : 160 تاريخ : جمعه 10 تير 1401 ساعت: 12:43